"Bić się, czy nie bić..." - dyskusja o powstaniu styczniowym

Szczegóły

Utworzono: 12 styczeń 2023

Już 19 stycznia zapraszamy na dyskusję w 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego organizowaną przez Stowarzyszenie Studenci dla Rzeczypospolitej. Podczas niej omówione zostaną przyczyny, przebieg oraz konsekwencje powstania styczniowego. Debatować będziemy również nad oceną wydarzeń sprzed 160 lat.

Więcej informacji w linku poniżej:

https://fb.me/e/47SSvKiHd

Projekt dofinansowany ze środków otrzymanych z NIW-CRSO w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO.

#Historia #9 - Karol Wielki - Ojciec Europy

Szczegóły

Utworzono: 28 grudzień 2022

Karol Wielki - Ojciec Europy

Karol Wielki był prekursorem zjednoczonej Europy, ponieważ zdołał przełamać anarchię panującą w zachodniej Europie po upadku imperium rzymskiego w 476 r. i przyczynił się do ukształtowania europejskiej tożsamości. W 768 r. po śmierci Pepina Krótkiego państwo Franków zostało podzielone miedzy jego synów: Karola i Karlomana. Niespodziewanie trzy lata później w 771 r. młodszy brat zmarł, tym samym starszy przejął pełnię władzy. Niestety w 814 r. umarł, zaledwie 14 lat po koronacji na cesarza, a po jego śmierci nastąpił podział imperium Karolingów. Jego idee uniwersalnego cesarstwa przetrwały aż do XVI wieku. Od jego czasów istnieje poczucie wspólnoty całej Europy Zachodniej, dlatego nazywamy Karola Wielkiego ,,Ojcem Europy". W czasie jego rządów, królestwo Franków obejmowało, współczesną Francję, Belgię, Holandię, Szwajcarię i środkowo-zachodnie Niemcy. Karol zdołał poszerzyć granice państwa Franków dołączając całe Niemcy, Austrię, północne i środkowe Włochy, ówczesną Monarchę Panońską oraz Hiszpańską.

Pierwszym państwem chrześcijańskim, które powstało na gruzach Cesarstwa Rzymskiego było właśnie państwo frankijskie. Karol Wielki przykładał ogromną wagę do religii. Zależało mu na umocnieniu pozycji kościoła oraz zwiększeniu kompetencji duchownych, których wykształcenie chciał podnieść. W polityce zewnętrznej był uważany za ,,obrońcę chrześcijaństwa". Podbijał nowe ludy np. Awarów czy Sasów i przeprowadzał na ich obszarach chrystianizację. Karol chciał stworzyć państwo uniwersalne w Europie, gdzie robił wszystko, by poszerzyć tę religię na dalsze tereny. Gdy w wyniku swoich podbojów zjednoczył niemal całą zachodnią Europę, stal się najsilniejszym chrześcijańskim władcą. Mając taka władzę uważał się za opiekuna Kościoła. Dlatego, gdy Papież nie dawał sobie rady z nieustającym zagrożeniem ze stronu władców longobardzkich, Karol Wielki udzielił mu swojej pomocy. W latach 773-774 stając w obronie Państwa Kościelnego zorganizował wyprawę wojenną (było to też formą zemsty na ówczesnym władcy Longobardów, Dezyderiuszu za udzielenie schronienia synom Karlomana). 25 grudnia 800 r. w Rzymie odbyła się cesarska koronacja Karola Wielkiego, która pozwoliła na ,,wyciągnięcie" go do najwyższej roli w Europie. Warto wspomnieć, iż koronujący go Papież Leon III złożył Karolowi hołd przyklękając przed nim. Był to jedyny taki przypadek w dziejach papiestwa. Niestety koronacja oznaczała pogłębienie konfliktu z Cesarstwem Wschodniorzymskim, ponieważ kolejni cesarze rezydujący w Konstantynopolu uważali się za prawowitych spadkobierców Imperium Rzymskiego.

Polityka Karola nie opierała się wyłącznie na ekspansji terytorialnej. Karol Wielki miał świadomość, że potężne terytorialnie państwo o tak dużym zróżnicowaniu wymaga sprawnego systemu administracyjnego. Utrzymany został funkcjonujący jeszcze za Merowingów podział na ziemie oraz powiaty, ale obok niego wprowadzono hrabstwa, jako mniejsze jednostki terytorialnego zarządu. Każdym hrabstwem zarządzał hrabia, skupiający w swoich rękach władzę sądowniczą, administracyjną i wojskową. W wyjątkowej sytuacji były hrabstwa położone na kresach imperium tzw. marchie, na czele których stali margrabiowie. Prócz zwykłych uprawnień hrabiowskich margrabia miał prawo do prowadzenia lokalnych, granicznych wojen. Miało to na celu usprawnienie systemu obronnego kraju. Rozwinął on także system lenny i nagradzał ziemią biskupów i hrabiów, którzy wyznaczali wasali itd.

Karol Wielki przeprowadził również reformę monetarną - tworząc własną walutę o jednolitym wyglądzie srebrnego denara. Chciał w ten sposób dać poddanym nowy, ujednolicony i pełnowartościowy środek płatniczy. Pragnął również zademonstrować swoją potęgę, o której miały świadczyć zarówno wygląd stempli menniczych, jak i wysoka próba srebra nowych denarów. Towarzyszyła temu reforma miar i wag, powstała nowa jednostka: funt karoliński o wadze ok. 408 g. Wykorzystywany był głównie przy produkcji monet i utrwalił się na tyle, że wpłynął na systemy monetarne państw Europy wschodniej w X wieku.

Według wielu historyków to właśnie tzw. renesans karoliński był największym osiągnięciem rządów Karola Wielkiego. Trwał on do ok. 850 r. n.e. Był to okres znacznego ożywienia kulturalnego i edukacyjnego, którego owoce dostrzec możemy jeszcze współcześnie. Dzięki działaniom Karola Wielkiego, podczas jego rządów powstało wiele ośrodków artystycznych. Sztuka tego okresu oprócz nawiązywania do tradycji klasycznej, dążyła również do stworzenia własnego programu, by ostatecznie stać się odrodzeniem antyku na ziemiach północnych. W kwestiach architektury do najbardziej rozpowszechnionego typu budowli należała bazylika. Rozrastały się one często do monumentalnych rozmiarów, nawiązując do tradycji rzymskich. Obok bazylik powstawały liczne kościoły. Najważniejszym zabytkiem, pochodzącym z okresu rządów Karola, jest kaplica pałacowa w Akwizgranie, wzniesiona pod bezpośrednim wpływem władcy. Ponadto zaczęto tworzyć szkoły przy klasztorach oraz kościołach parafialnych. Napisano różne książki mające pomóc nauczycielom w ich pracy. Wprowadzono jednolity program nauczania dla szkół. Wspomniany wyżej program składał się z dwóch części, które wykorzystywane były praktycznie przez cały okres średniowiecza, był to poziom pierwszy, tj. trivium (nauki humanistyczne, czyli gramatyka, retoryka i dialektyka) oraz stopień drugi, wyższy, tj. quadrivium (nauki ścisłe, czyli arytmetyka, geometria, astronomia i muzyka).

Karol Wielki był prekursorem Zjednoczonej Europy. Reformy, które zostały przez niego wprowadzone polepszały zarówno poziom militarny jak i zreformowały edukację, gospodarkę, religię i administrację. Dziedziny te po rozpadzie cesarstwa upowszechniły się w całej Europie. Ponadto w wielu językach ,,król" pochodzi właśnie od imienia ,,Karol". Stanowił bowiem coś w rodzaju punktu odniesienia dla marzących o władzy (a także już ją posiadających).

Sfinansowano ze środków Rządowego Programu Fundusz Młodzieżowy na lata 2022-2033 – Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.